Türkiye, yer kabuğunun hareketleri nedeniyle sıklıkla depremlerin yaşandığı bir bölgedir. Kahramanmaraş depremi, Türkiye’de son yıllarda meydana gelen en büyük deprem olarak kayıtlara geçti. Avrasya-Arap-Afrika levhasında yer alan ve sismik faaliyetlerin aktif görüldüğü Türkiye, 1500’lü yıllardan beri 7 ve üstü büyüklükte depremlere maruz kalmaktadır.
Ülke, sınırları içinde bulunan Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı nedeniyle deprem kuşağında yer alır. Uzmanlar, Türkiye’deki nüfusun yaklaşık % 60’ının faal deprem alanları üzerinde yerleştiğini belirtmektedir. Türkiye, yer kabuğundaki hareketler nedeniyle deprem riski altında bir bölgedir ve zaman zaman büyük depremler meydana gelir. Bunlar arasında can kayıpları ve yıkımlarla sonuçlanan büyük depremler şunlardır;
1930 Hakkâri Depremi
1930 Hakkari depremi, Türkiye ve İran sınırında 7.2 büyüklüğünde gerçekleşmiştir. Deprem, kerpiçten yapılmış evlerin çökmesi sonucu 2514 kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştur.
1939 Erzincan Depremi
1939 Erzincan depremi, Türkiye’nin kuzeydoğusunda meydana gelen ve şiddetli hasarlar yaratan bir depremdir. Aynı zamanda Türkiye’nin tarihinde en çok insan kaybına neden olan deprem olarak kaydedilmiştir. Deprem sırasında yaklaşık 33,000 kişi hayatını kaybetmiş ve 100,000 kişi de yaralanmıştır.
1942 Niksar-Erbaa Depremi
1942 yılında Niksar – Erbaa bölgesinde meydana gelen deprem oldukça şiddetli olmuş ve büyüklüğü 7.0 olarak kaydedilmiştir. Deprem sonucunda 3000 kişi hayatını kaybetti ve 6300 kişi yaralandı.
1943 Tosya-Ladik Depremi
1943 yılında yaşanan Tosya-Ladik Depremi 7.2 büyüklüğünde kaydedilmiştir. Depremde 4000 kişi hayatını kaybetmiştir. Aynı zamanda yangınlar çıkmış ve yollar kullanılamaz hale gelmiştir.
1944 Bolu-Gerede Depremi
1944 yılında Bolu-Gerede bölgesinde meydana gelen deprem, Türkiye’nin tarihinde büyük tahribata yol açan depremlerden biridir. Depremin büyüklüğü 7.2 olarak kayıtlara geçmiştir ve 3959 kişi hayatını kaybetmiştir. Ayrıca, tüm köyler ve kasabalar yerle bir olmuştur.
1966 Varto Depremi
1966 Varto depremi, Türkiye’nin Muş ilinde meydana gelen bir depremdir. 2394 kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuş, 1489 kişi de yaralanmıştır.
1975 Lice Depremi
Diyarbakır’ın Lice ilçesinde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremde, 2385 vatandaş hayatını kaybetmiştir. Depremin etkisi sadece Lice ilçesi içinde de kalmamış, Diyarbakır ve çevre ilçeler de depremin tahribatını hissetmiştir.
1976 Çaldıran Depremi
1976 Çaldıran depremi, Van ilinin Çaldıran ilçesinde meydana gelen bir depremdir ve büyüklüğü 7.5 olarak kaydedilmiştir. Deprem sırasında 3840 kişi hayatını kaybetti ve yerleşim yerlerinin yüzde sekseni yıkıldı.
1999 Gölcük Depremi
1999 yılında Marmara Bölgesi’nde meydana gelen Gölcük Depremi, 7.5 büyüklüğündedir. Deprem 18.373 kişinin hayatını kaybetmesine, 48.901 kişinin yaralanmasına sebep olmuştur. Depremin etkileri oldukça ağır olmuş ve 600.000’den fazla insan evsiz kalmıştır. 52 ülke yardım konvoyları yollamış, dönemin ABD Başkanı bölgeyi ziyaret etmiştir.
1999 Düzce Depremi
1999 yılında Düzce ilinde meydana gelen depremin büyüklüğü 7.2 olarak kaydedilmiştir. Bu deprem sonucu 845 kişi hayatını kaybetmiş ve yaklaşık 5000 kişi yaralanmıştır.
2011 Van Depremi
2011 yılında Van ilinde meydana gelen bu deprem, yerleşim yerlerine büyük zarar vermiştir. Büyüklüğü 7.2 olarak kaydedilen depremde, 604 vatandaş hayatını kaybetti ve 4152 kişi yaralandı.
2020 Elazığ Depremi
2020 yılında Elazığ ilinde meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki deprem 40 saniyeden uzun sürmüştür. Depremde 41 kişi hayatını kaybederken, 1607 kişi yaralanmıştır.
2023 Kahramanmaraş Depremi
6 Şubat Pazartesi günü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde 7.7 şiddetinde meydana gelen ilk depremden sadece 11 dakika sonra, bölge 6.7 büyüklüğünde bir artçı şokla sarsıldı. Saatler sonra gelen 7,6 büyüklüğündeki ikinci depremin hemen ardından da 6 büyüklüğünde artçı sarsıntı meydana geldi. Pazarcık’ta 7,7 ve Elbistan’da 7,6 olarak ölçülen deprem 10 ilde büyük yıkıma, ölümlere ve yaralanmalara yol açtı. Sismologlara göre; Anadolu ve Arap yarımadasına uzanan 100 kilometreden uzun bir çatlağa yol açtığı için, bölge tarihinin en geniş etki yaratan depremlerinden biri oldu. Depremin artçı sarsıntılarının bir süre daha devam edeceği tahmin ediliyor.
